Pojazd uprzywilejowany

Konrad Krajewski, flickr

Wiele razy obserwowałem sytuację, kiedy po drodze poruszał się pojazd uprzywilejowany, z włączonymi sygnałami błyskowymi i świetlnymi. Wiele też razy zaobserwowałem niechęć innych uczestników ruchu w ustępowaniu takiemu pojazdowi. Niechęć, czy może brak znajomości przepisów ruchu drogowego? Warto wiedzieć co to jest pojazd uprzywilejowany oraz jak zachować się, kiedy zobaczymy go w lusterku wstecznym, gdyż prawidłowa reakcja może uratować życie osobie, do której tako pojazd jedzie – czy to pogotowie, Straż Pożarna czy Policja.

Pojęcie pojazdu uprzywilejowanego reguluje:

• Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r.- Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2012 poz. 1137 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 1 grudnia 2003 r. w sprawie trybu i warunków uznawania pojazdów straży ochrony kolei za pojazdy uprzywilejowane (Dz. U. Nr 213, poz. 2090)

Pojazdem takim jest m.in. pojazd Policji, pogotowia ratunkowego, Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu czy Straży Granicznej. Zgodnie z art. 53.2 każdy kierujący takim pojazdem nie musi stosować się do przepisów ruchu drogowego pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, jeśli uczestniczy:

1. w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku publicznego albo
2. w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych,
3. w wykonywaniu zadań związanych bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, którym na mocy odrębnych przepisów przysługuje ochrona;

Ale czym jest pojazd uprzywilejowany? Art. 53.3 ustawy Prawo o ruchu drogowym jasno precyzuje, że jest to wysyłający sygnały świetlne i dźwiękowe, przy czym po zatrzymaniu takiego pojazdu dopuszczalne jest używanie wyłączenie sygnałów świetlnych. Kierujący, pomimo tego, iż nie musi się stosować do przepisów ruchu drogowego, musi dostosować się do poleceń wydawanych przez kierującego ruchem.

Art. 53 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo o ruchu drogowym mówi również, że Minister Spraw Wewnętrznych może również wydać zezwolenie na „używanie pojazdów samochodowych jako uprzywilejowanych w ruchu drogowym wydawane są w przypadkach wykorzystywania tych pojazdów w związku z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego.” Zezwolenie takie wydają osoby upoważnione przez Ministra Spraw Wewnętrznych, a zawierać powinno uzasadnienie, iż pojazd ten będzie stale wykorzystywany do ratowania życia lub zdrowia ludzkiego.

Warto zaznaczyć, że nie ustąpienie dla pojazdu uprzywilejowanego jest wykroczeniem, za które grozi mandat karny w wysokości 250 zł oraz pięć punktów karnych. Wyprzedzenie takiego pojazdu na terenie zabudowanym to mandat w wysokości 300 zł i 3 punkty karne.